دندانپزشکی کودکان با بیهوشی

بیهوشی یا آرامبخشی مساله این است !!!!

والدین عزیز یکی از روشهای استاندارد در دندانپزشکی کودکان درمان تحت بیهوشی یا آرامبخشی میباشد. یکی از نکات مهم که بایستی مورد توجه والدین عزیز قرار گیرد این نکته میباشد که بیهوشی کاملا پروسه جداگانه ای از آرامبخشی میباشد به همین دلیل برای روشن شدن این نکته برآن شدیم تا در این مطلب به این مساله بپردازیم.

آرامبخشی روشهای مختلفی دارد که شامل روشهای خوراکی ،روشهای تزریقی و روشهای استنشاقی میباشد و خود روشهای تزریقی نیز شامل تزریق عضلانی و تزریق وریدی میباشد.
سطوح مختلفی نیز برای آرامبخشی تعریف شده است که شامل سطح خفیف، متوسط و عمیق آرامبخشی میباشد. لازم به ذکر است که در درمان دندانپزشکی مثل عصب کشی یا کشیدن دندان نیاز به سطح عمیق آرامبخشی میباشد که فاصله بین سطح عمیق آرامبخشی و بیهوشی مرز بسیار باریکی میباشد که در این زمینه تبحر متخصص بیهوشی در نگاه داشتن کودک در سطح آرامبخشی عمیق بدون سوق دادن کودک به سمت بیهوشی بسیار مهم میباشد.

یکی از بی خطرترین روشهای آرامبخشی در دندانپزشکی کودکان روش استنشاقی با گاز نیتروز اکساید میباشد که البته این نوع روش فقط در کاهش استرس کودکان موثر است و در کودکانی که حالت تهاجمی نسبت به درمان دندانپزشکی دارند موثر نخواهد بود.

در روش آرامبخشی خوراکی نیز داروهای مختلفی با توجه به تجربه و سلیقه دندانپزشک برای آرامبخشی مورد استفاده قرار میگیرد البته روش خوراکی بسیار غیر قابل پیش بینی میباشد و گاها حتی ممکن است باعث اثر معکوس روی کودک و بیقراری بیشتر کودک نیز بشود البته در برخی موارد نیز این نوع روش بسیار موثر واقع میشود و اثر بخشی روش خوراکی بستگی زیادی به همکاری کودک در خوردن دارو و جذب این دارو در بدن کودک دارد و به عنوان یک روش صد در صد موثر قابل اتکا نمیباشد.

اما یکی از موثرترین روشهای آرامبخشی تزریق وریدی داروهای آرامبخشی میباشد که خیلی سریع روی کودک تاثیر میگذارد و اغلب باعث سطح عمیق آرامبخشی میشود که بیشتر اوقات نیز برای درمان دندانپزشکی نیاز به سطح عمیق آرامبخشی میباشد و کودکان با سح خفیف یا گاها متوسط آرامبخشی همچنان ممکن است نسبت به درمان مقاومت نشان دهند.

اما متاسفانه با توجه به حجم تبلیغات وسیع بعضی از همکاران در رابطه با آرامبخشی و عدم توصیه به بیهوشی و القای این مطلب به برخی والدین که بهترین گزینه درمان دندانپزشکی با آرامبخشی میباشد و بیهوشی روش صحیحی نمیباشد لازم است که اینجانب به عنوان مسوول فلوشیپ دندانزشکی بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی تهران در این زمینه مطالبی را برای روشن شدن ذهن والدین و تحت تاثیر تبلیغات غلط قرار نگرفتن ارایه بدهم.

والدین عزیز هیچ روش درمانی بدون خطر نمیباشد و وظیفه ما به عنوان دندانپزشک کودکان این است که بیمار را در پروسه درمانی قرار دهیم که کمترین خطر متوجه بیمار ما شود.

در روش آرامبخشی تزریقی تنفس کودک بر عهده خود کودک میباشد و از آنجایی که دروهای آرامبخشی نیز تا حد زیادی تنفس کودک را نیز کند میکنند بایستی در حین درمان بسیار مراقب افت فشار اکسیژن کودک باشیم به خصوص که غیر از کند شدن تنفس سیستم تنفسی در معرض خطر اسپاسم ناشی از دارو و یا احیانا ورود قطرات آب ناشی از درمان دندانپزشکی به حلق کودک میباشد که خدایی نکرده در صورت اسپاسم تنفسی خطرات جبران ناپذیری متوجه کودک خواهد بود. در روش آرامبخشی بایستی درمان به گونه ای انجام شود که در کوتاهترین زمان ممکن درمان کودک به اتمام برسد و هر چه زمان آرامبخشی طولانی تر شود خطرات بیشتری متوجه کودک خواهد بود.

بنابراین در روش سدیشن ما باید طوری عمل کنیم که زمان آرامبخشی کودک زیر 1 ساعت باشد و طولانی تر شدن این زمان خطرات کار را زیاد میکند. بنابر این روش آرامبخشی تزریقی در کودکان یکه معمولا 2 یا 3 دندان پوسیده و نیاز به درمان دارند بایستی انجام شود و در کوتاهترین زمان ممکن این کار به اتمام برسد.

اما در روش بیهوشی چون راه هوایی کودک لوله گذاری میشود و تنفس کودک توسط دستگاه تنفسی تنظیم میگردد پس خطر اسپاسم راه هوایی کودک بسیار کاهش میابد و این روش در کودکانی که تعداد زیادی دندان نیاز به درمان دارند بسیار روش مناسبی میباشد و در این کودکان بسیار روش بی خطر و مطمینی میباشد.

والدین عزیز انجام آرامبخشی تزریقی بایستی توسط متخصص بیهوشی انجام شود و انجام این روش در محیط مطب غیر قانونی بوده و خطرات زیادی را متوجه جان فرزند دلبند شما میکند ولی متاسفانه عده قلیلی از همکاران به دلیل سودجویی انجام این درمان را در مطب برای والدین عادی جلوه میدهند.

در حال حاضر تعدادی از دندانپزشکان متخصص کودکان غیر از دوره تخصص خود دوره 1 ساله فلوشیپ دندانپزشکی بیمارستانی را نیز سپری نموده اند که این افراد نسبت به متخصصین کودکان اولویت بیشتری برای درمان با روش آرامبخشی یا بیهوشی دارند چون آموزش کامل در رابطه با روشهای مختلف آرامبخشی و اتاق عمل دیده اند. متاسفانه تعدادی از دندانپزشکان عمومی نیز با سو استفاده از خلا قانونی و جرات بیش از حد وارد مقوله انجام درمان تحت بیهوشی یا آرامبخشی شده اند که این افراد به هیچ عنوان صلاحیت انجام این نوع درمانها را نداشته و فقط با جان کودکان شما بازی میکنند.